Historia biblioteki – rys historyczny

Dekret z dnia 17 kwietnia 1946 r. o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi pozwolił stworzyć sieć bibliotek publicznych na terenie całego kraju.

Na mocy tego dekretu powstawały wojewódzkie, powiatowe i gminne biblioteki publiczne.

Gminna Biblioteka Publiczna rozpoczęła swoją działalność w roku 1949, jak na to wskazuje pierwszy zapis w księdze inwentarzowej. W roku 1949 wśród wielu ważnych spraw wymagających rozwiązania, przed którymi stanęły władze gminy Jabłonna, znalazła się również sprawa zapewnienia dostępu do polskiego słowa drukowanego mieszkańcom tejże gminy.

Powstające wówczas biblioteki miały charakter instytucji samorządowej, choć tamten samorząd trochę różnił się od obecnego. Odpowiedzialność za utrzymanie bibliotek spoczywała zarówno na budżecie centralnym jak i na budżetach lokalnych. Do gmin należało utrzymanie lokali i pensje bibliotekarzy, zaś budżet państwa za pośrednictwem bibliotek powiatowych zaopatrywał gminne placówki w księgozbiory.

W pierwszym roku działalności liczba wpisanych woluminów wynosiła 560, a wartość tego księgozbioru to kwota 94.643,40 zł. Od samego początku problemem była lokalizacja siedziby dla powstającej Biblioteki, wreszcie udało się otrzymać lokal – zimny, ciemny, niewygodny, ale trzeba było się zadowolić, myśląc o dalszej pionierskiej pracy.

Początek lat 50-tych to okres stawiania pierwszych kroków przez Bibliotekę. Uwagę skierowano w głównej mierze na księgozbioru (co szczególnie w pierwszych latach istnienia Biblioteki nie było sprawą łatwą, wobec ogromnego deficytu książki) oraz udostępnianiu zbiorów czytelnikom. W ciągu całego roku 1950 przybyło tylko sto pozycji książkowych. Nie bez znaczenia dla jakości pracy były też trudne warunki lokalowe, z przyszło się bibliotece zmagać.

Lata pięćdziesiąte to również okres wzmożonej indoktrynacji politycznej i odgórnie sterowanej ingerencji w różne strefy życia społecznego. Ingerencja ta nie ominęła również bibliotek. Z polecenia stosownych instancji politycznych z księgozbioru usuniętych zostaje dużo wartościowych pozycji, powodując zubożenie i jałowienie oferty książkowej. Biblioteka otrzymuje dużo wytycznych o charakterze ideologicznym, do stosowania w codziennej pracy.

W roku 1954 nowa reforma administracyjna z 25 września zastąpiła dotychczasowy 4-stopniowy podział (województwo, powiat, gmina, gromada) strukturą 3-stopniową (województwo, powiat, gromada). W wyniku tego podziału w styczniu 1955 roku Biblioteka otrzymała miano biblioteki gromadzkiej.

W latach 1955-1956 Pani Halina Klimek, sekretarz Prezydium Rady Narodowej, wyróżniła się szczególnym zaangażowaniem w organizacji pracy Biblioteki w Chotomowie (własnoręcznie sprowadzając książki z Nowego Dworu Mazowieckiego). W roku 1963 pracę w Bibliotece objęła p. Krystyna Fluksik, pracując niezmiennie do roku 2005.

W roku 1973 w związku z kolejną reformą administracji publicznej (likwidacja gromad, nowe granice gmin) biblioteka w Jabłonnie stała się na powrót biblioteką gminną, działającą na terenie gminy Jabłonna.

Dekada lat 80-tych to dla bibliotek publicznych czas nie najlepszy. Postępująca inflacja i w końcu urynkowienie cen książek sprawiły, że ograniczenia finansowe stały się najpoważniejszą barierą w działalności bibliotek.

Reforma samorządowa z 1990 roku spowodowała następną – jak dotąd ostatnią – zmianę statusu gminnych bibliotek. Biblioteki znów stały się placówkami samorządowymi.

Początek lat 90-tych, to schyłek działalności kulturalnej. W latach 1993-1995 wydatki biblioteki na zakup księgozbioru spadają do minimum, niekiedy są wręcz symboliczne.

W roku 1995-1996 w niektórych bibliotekach rozpoczyna się proces komputeryzacji księgozbioru (m.in. w Legionowie). Biblioteka jabłonowska czeka na tę chwilę całą dekadę.

Na początku roku 2005, po ponad czterdziestu latach pracy, Pani Krystyna Fluksik przeszła na emeryturę. W kwietniu tego roku, w wyniku konkursu ogłoszonego przez gminę stanowisko kierownika placówki przejmuje Anna Czachorowska. Pierwszy zakupiony jesienią komputer służy księgowości i pracom administracyjnym.

Z początkiem roku 2006, Biblioteka w ramach programu informatyzacji społeczeństwa otrzymuje trzy komputery dla czytelnika. Udział biblioteki w programie “Ikonka” owocuje pozyskaniem 3 stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu. Pozwala to poszerzyć ofertę biblioteczną, otwierając przed czytelnikami nowe sposoby pozyskiwania informacji.

Rok 2006 to zaczątki procesu informatyzacji w Bibliotece. Dokonany zostaje zakup pierwszego komputera i drukarki. Inwestycja ta doprowadza do rozpoczęcia prac nad komputeryzacją księgozbioru, które na dobre ruszają w roku 2007. Zapoczątkowany w tym roku proces retrokonwersji księgozbioru (katalog kartkowy zostaje zamknięty i rozpoczyna się proces opisów retrospektywnych oraz melioracja księgozbioru). Komputeryzacja księgozbioru przebiega pomyślnie, będąc na ukończeniu, stwarza perspektywę wdrożenia komputerowej obsługi ruchu czytelniczego, zgodnie ze standardami, które w niedługim czasie stanowić będą normę w pracy Biblioteki.

Uchwała Nr LIV/483/2006 Rady Gminy Jabłonna z dnia 28 czerwca 2006r. nadaje Gminnej Bibliotece Publicznej w Jabłonnie imię Księdza Jana Twardowskiego.

Zwiększone zakupy nowości wydawniczych, dzięki dotacji władz samorządowych oraz MKiDN wpłynęły na wzbogacenie księgozbioru Biblioteki oraz przyczyniły się do zwiększonej selekcji i aktualizacji zbiorów. Biblioteka wprowadziła wiele nowych form mających zachęcić czytelników do korzystania z ich usług. Poszerzyły również ofertę działań kulturalno – oświatowych.

Biblioteka prowadzi warsztat informacyjny o swojej miejscowości i regionie, włączając się w realizację ścieżki edukacyjnej “Małe Ojczyzny”.

Utworzono “Kącik Dziecięcy” z szeroką ofertą dla najmłodszych. W “Kąciku” odbywają się raz w miesiącu spotkania z przedszkolakami w ramach akcji ?Cała Polska czyta dzieciom”. Prawidłowo rozwijająca się współpraca z przedszkolami ulega dalszemu spotęgowaniu, o czym świadczy liczba odwiedzin Biblioteki przez najmłodszych podwojona w stosunku do poprzedniego dziesięciolecia.

Przytoczone powyżej sprawy i liczby nie wyczerpują do końca zakresu oddziaływań Biblioteki, lecz wskazują na główne nurty działalności i problemy, z jakimi przyszło borykać się w swej codziennej działalności bibliotekarzom Gminnej Biblioteki Publicznej minionych sześciu dziesiątków lat.

“Panta rhei” – wszystko płynie. Zgodnie z tą dewizą trudno określić rolę i zadania biblioteki w jednolity sposób dla całego okresu jej istnienia.

Na koniec 2008 roku stan księgozbioru biblioteki w Jabłonnie i jej filii w Chotomowie wynosił prawie 23 tysiące woluminów, czytelników ponad 1600 (dla porównania w roku 2005 było ich 450), a liczba wypożyczeń to ponad 26 tysięcy. Biblioteka w toku swej długoletniej działalności ewoluuje, dostosowując zakres oraz formy działania do potrzeb lokalnego środowiska, realiów zmieniającego się świata oraz własnych możliwości finansowych.

Biblioteka to rezerwuar wiedzy i rozrywki, skondensowanych w postaci słowa drukowanego na kartach ksiąg. To ogniwo pomocnicze w procesie kształcenia człowieka. To okno na świat, dzięki stosowanym nowoczesnym narzędziom informatycznym z komputerem i Internetem na czele. Biblioteka to kadra pracowników, którzy na przestrzeni minionych lat, krok po kroku, nieraz w trudnych warunkach i z dużą dozą cierpliwości wykuwali stopniowo kształt obecnego wizerunku GBP. Biblioteka to stała rzesza naszych czytelników, dla których działamy i dalej będziemy działać. Biblioteka stanowi bardzo ważne ogniwo infrastruktury kulturalnej, oświaty i gospodarki. Wspomaga szeroko rozumianą edukację społeczną. Jako lokalny ośrodek informacji stara się zapewnić społeczeństwu szeroki dostęp do wiedzy i wszelkiego rodzaju informacji lokalnej, promować książkę i czytelnictwo w społeczności lokalnej. Uniwersalny charakter zbiorów bibliotecznych i jego systematyczne uzupełnianie sprzyja zaspokajaniu potrzeb użytkowników różnych grup wiekowych i wykonywanych zawodów. Tych wszystkich spraw na pewno nie dałoby się udźwignąć, gdyby nie przychylność wielu osób, a szczególnie władz samorządowych Gminy, z Panią Wójt na czele, życzliwości radnych Rady Gminy. Wszystkich tych spraw nie byłoby, gdyby nie nasi czytelnicy, którzy tak chętnie do nas przychodzą, korzystają ze zbiorów i są motorem do dalszej pracy dla nas, bibliotekarzy.

Serdecznie zapraszamy wszystkich chętnych do Gminnej Książnicy!